Hàng tồn kho là cái tên đã không còn quá xa lạ trong các hình thức kinh doanh (cả online và offline), nhưng vẫn còn một số người hiểu sai về khái niệm này. Vì vậy bài viết hôm nay Thiết kế web Cần Thơ sẽ đề cập đến bạn khái niệm cũng như các phương pháp xác định giá trị hàng tồn kho cuối kỳ. Cùng theo dõi nhé.
Nếu lâu nay bạn vẫn hay nghĩ hàng tồn kho là những lô hàng bị tồn lại tại xưởng do không bán được, hay nói thô hơn là những mặt hàng bị ế ẩm và sẽ thanh lý. Đây là cách hiểu hoàn toàn sai lầm.
Thực chất hàng tồn kho là những sản phẩm được doanh nghiệp giữ để bán ra sau cùng. Hay nói cách khác đây là những mặt hàng dự trữ mà một công ty sản xuất ra để bán và những thành phần tạo nên sản phẩm. Vì vậy, việc sản xuất và bán sản phẩm có sự liên kết chặt chẽ, là một bộ phận của tài sản ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn và đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Hàng tồn kho hay còn gọi là hàng lưu kho, là danh mục nguyên vật liệu và sản phẩm hoặc chính bản thân nguyên vật liệu và sản phẩm đang được doanh nghiệp giữ trong kho. Nếu doanh nghiệp biết cách quản lý hàng tồn kho đúng cách thì sẽ có thể tiết kiệm các chi phí không cần thiết và gia tăng lợi nhuận đáng kể.
Hiện nay có 3 phương pháp tính giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được áp dụng phổ biến là: phương pháp giá đích danh, phương pháp bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập hoặc cuối kỳ và phương pháp nhập trước, xuất trước.
Phương pháp giá đích danh dựa trên giá trị thực tế của từng thứ hàng hóa mua vào, từng thứ sản phẩm sản xuất ra. Ưu và nhược điểm của phương pháp này là:
Ưu điểm: phương pháp tuân thủ nguyên tắc phù hợp với kế toán, chi phí thực tế cùng với doanh thu thực tế. Giá trị của hàng xuất kho đem bán phù hợp với doanh thu mà nó tạo ra, hay nói đúng hơn là giá trị hàng tồn kho được phản ánh rõ ràng theo đúng giá trị thực tế của nó.
Nhược điểm: để áp dụng phương pháp này, đòi hỏi bạn phải tuân theo những điều kiện khắt khe và có giới hạn mô hình kinh doanh. Chỉ những doanh nghiệp có ít mặt hàng, hàng tồn kho có giá trị lớn và có tính chất ổn định, là loại hàng tồn kho có thể nhận diện được thì mới có thể áp dụng phương pháp giá đích danh. Còn đối với doanh nghiệp có đa dạng sản phẩm hơn thì không thể áp dụng được.
Phương pháp bình quân gia quyền được nhiều doanh nghiệp sử dụng, giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn kho ở đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Tùy vào điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp mà giá trị trung bình có thể được tính theo từng kỳ, hoặc sau từng lô hàng nhập về. Cụ thể như sau:
Phương pháp này, đến cuối kỳ mới tính trị giá vốn của hàng xuất kho trong kỳ với:
Phương pháp này phù hợp với trường hợp sản phẩm có giá cả ổn định hoặc có xu hướng giảm, thường sử dụng trong các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực thuốc, mỹ phẩm,…
Ưu điểm: có thể tính được ngay giá trị vốn hàng xuất kho từng lần xuất hàng, do vậy đảm bảo cung cấp số liệu kịp thời. Trị giá vốn của hàng tồn kho sẽ tương đối sát với giá thị trường của mặt hàng đó.
Nhược điểm: phương pháp này làm cho doanh thu hiện tại không phù hợp với những khoản chi phí hiện tại. Đồng thời nếu số lượng và chủng loại sản phẩm nhiều, phát sinh nhập xuất liên tục dẫn đến những chi phí cho việc hạch toán và khối lượng công việc sẽ tăng lên rất nhiều, khó kiểm soát.
Nhìn chung cả 3 phương pháp trên đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Tuy nhiên nhược điểm lớn nhất là đều không tối ưu hóa được việc quản lý hàng tồn kho. Từ đó chúng ta thấy rõ việc áp dụng các phương pháp cũ đã không còn hợp thời, thậm chí là rào cản khiến bạn ngại phát triển – mở rộng mô hình kinh doanh của mình. Đã đến lúc bạn cần ứng dụng công nghệ tạo bước ngoặt mới cho riêng mình.
Bạn nghĩ sao nếu bạn có thể sở hữu một công cụ vừa có cả những ưu điểm và vừa có thể cải tiến được hết những nhược điểm của 3 phương pháp trên. Xem phương pháp nào phù hợp với các tiêu chí bạn đặt ra hãy áp dụng nó nhé!
